Adet Sancısı Nedir, Nasıl Geçer?

Adet Sancısı (Dismenore) Nedir, Nasıl Geçer, Ne İyi Gelir?

Adet sancısı ya da ağrılı adet görme, adet döneminde (menstrüasyon) rahim iç zarının (endometrium) ayda bir kez döküldüğünde ortaya çıkar.

Adet dönemlerinde bir miktar ağrı, kramp ve rahatsızlık normaldir. İşinize veya okulunuza gitmenizi engelleyen aşırı bir ağrı değildir.

Rahim iç zarından salgılanan prostaglandin adı verilen bir hormon, rahminizdeki bölgesel kas kasılmalarını tetikler. Bu kasılmalar ağrı ve inflamasyona neden olur. Ağrılı adet görme, dismenore olarak da adlandırılır.

Adet Sancısı Çeşitleri

İki tür dismenore vardır. Bunlar birincil ve ikincil dismenoredir.

Primer (birincil) dismenore, hayatınızdaki ilk adetinizle birlikte başlayan menstrüasyon öncesi ve sırasında ağrı yaşayan kişilerde görülür. Eğer adet dönemleriniz daha önce ağrılı değilken sonradan ağrılı adet görmeye başladıysanız bu ikincil dismenore olarak adlandırılır. Rahim veya endometriozis veya rahim fibroidleri gibi pelvik organları etkileyen patolojik bir durum buna neden olabilir.

Adet sancısının (ağrılı adet görme) nedenleri nelerdir?

Adet sancısı (dismenore) nedenini belirlemek her zaman mümkün değildir. Bazı kadınların ağrılı dönemlere sahip olma riski diğerlerine göre daha yüksektir.

• 20 yaşın altında olmak,
• Ailede ağrılı dönem öyküsü olması,
• Sigara içmek,
• Adet dönemlerinde aşırı kanama olması,
• Düzensiz adet dönemlerine sahip olmak,
• Hiç doğum yapmamış olmak,
• 11 yaşından önce ilk adeti görmek.

Ağrılı adet görmenin nedeni altta yatan başka faktörler olabilir. Bunlar;

Premenstrüel sendrom (PMS): PMS adetten 1-2 hafta önce başlayan hormonal değişimlerin neden olduğu yaygın bir pskikolojik ve ödem gibi vücutsal değişimlerdir. Belirtiler tipik olarak adet başlayınca geçer.

Endometriozis: Rahim içzarının yani endometriumun rahim içi dışında tüpler yumurtalıklar ya da pelvis içinde herhangi bir yerde oluşması durumudur. Adet dönemleri çok ağrılıdır.

Rahimdeki polipler veya fibroidler: Polipler kanser olma potansiyeli olmayan tümöral oluşumlardır. Bazen fazla kanamaya bağlı basınç artışının yaptığı ağrılara neden olabilirler. Özellikle rahim ağzında tıkanıklığa neden olan polipler adet sancısı yapmaya daha meyillidirler.

Pelvik inflamatuar hastalık (PID): PID, üreme organları olan rahim, fallop tüpleri veya yumurtalıkların iltihaplanmasına ve ağrıya neden olan cinsel yolla bulaşan bakterilerin neden olduğu hastalıklardır.

Adenomyozis: Bu durum rahim iç zarının rahim kasının içine doğru yayılım göstermesiyle oluşur. Adet kanamasının yaptığı basınç şiddetli ağrıya neden olur. Ayrıca daha uzun veya daha çok kanamalı dönemlere neden olabilir. Genellikle ileri yaşlarda görülür.

Rahim ağzı darlığı: Servikal stenoz olarak adlandırılan bu durum, rahim ağzının küçük veya dar olması durumudur. Adet kanının akışında darlığa bağlı duraksama ve geride birikmeye bağlı oluşan basınç ağrıya neden olmaktadır.

Adet Sancısı Teşhis

Ağrılı adet kanamasının altında yatan nedeni bulmaya çalışırken, doktorunuz muhtemelen tıbbi geçmişinizi sorgulayacak ve fizik muayene yapacaktır. Arıca üreme sisteminizdeki herhangi bir anormalliği kontrol etmek ve enfeksiyon belirtileri araştırmak için ultrasonografi yapacaktır.

Doktorunuz belirtilerinize dair altta yatan başka bir problemin neden olduğunu düşünürse, ekstra görüntüleme tetkikleri yapabilir. Bunlar şunları içerebilir:

• Ultrason,
• BT(tomografi) taraması,
• MR.

Görüntüleme tetkiklerinizin sonuçlarına bağlı olarak doktorunuz laparoskopi isteyebilir. Bu, doktorun karın boşluğunuzun içini görmek için ucunda kamera bulunan fiber optik bir tüp ile karın boşluğuna küçük kesiler ile giriş yapılarak gerçekleştirilen basit bir tanısal prosedürdür. Yani kamerayla karın içinin gözlenmesidir.

Doktor Ne Zaman Aranmalı?

Adet ağrısı her ay günlük yaşamınızı çok etkiliyorsa, bir jinekologla konuşmanın zamanı gelmiş olabilir. Belirtileriniz hakkında ve aşağıdakilerden herhangi birini yaşarsanız doktorunuzla konuşun:

• Spiral (RİA) yerleştirildikten sonra devam eden ağrı,
• En az üç ağrılı adet dönemi,
• Adetin çok miktarda ve pıhtılı olması,
• İshal ve mide bulantısı eşliğinde kramp,
• Adet olunmadığında bile kasık ve pelvik ağrı olması,
• Ani kramp veya pelvik ağrı olması; bu durum enfeksiyon belirtileri olabilir.

Tedavi edilmeyen bir enfeksiyon, pelvik organlara zarar veren ve kısırlığa yol açabilen yapışıklıklara neden olabilir. Bu nedenle enfeksiyon belirtileriniz varsa, derhal tıbbi yardım alın. Enfeksiyon belirtileri:

• Ateş,
• Şiddetli pelvik ağrı,
• Ani ağrı, özellikle hamileyseniz,
• Kötü kokulu vajinal akıntı.

Adet Sancısı Evde Tedavi

Evde tedaviler ağrılı adet dönemlerini hafifletmede yardımcı olabilir. Evde denenebilecek şeyler şunlardır:

• Pelvik bölgenize veya sırtınıza sıcak su torbası veya ısıtma yastığı kullanmak,
• Alt karın bölgesine masaj yapmak,
• Sıcak bir banyo yapmak,
• Düzenli fiziksel egzersiz yapmak,
• Hafif, besleyici yemekler yemek,
• Gevşeme teknikleri veya yoga uygulamak,
• Adetinizi beklemeden birkaç gün önce ibuprofen gibi ağrı kesici ilaçlar almak,
• Adet sancısında faydalı vitamin ve takviyeler almak: B-6 vitamini, B-1 vitamini, E vitamini, Omega-3 yağ asiti, Kalsiyum, Magnezyum,
• Bacaklarınızı kaldırmak veya dizlerinizi bükerek yatmak,
• Şişkinliği önlemek için tuz, alkol, kafein ve şeker alımınızı azaltmak.

Adet ağrısına ne iyi gelir? Adet ağrısı için ilaç ne kullanmalı?

Adet sancısı rahim içinde artmış prostaglandinler nedeni ile oluştuğu için bu hormonun üretiminin azaltılmasıyla adet sancısı hafifler. Ağrı kesiciler prostaglandin üretimini durdurur. Bu nedenle adet sancısının ilk ilacı ağrı kesicilerdir. Naproxen ve paracetamol birlikte kullanılması baya etkilidir. Pyrilamine ve pamabrom da etkili ilaçlardır.

Adet ağrısı nasıl geçer?

Adet ağrısı nasıl geçer sorusu genel bir sorudur. Genellikle bazı önerilerde bulunulur.

• Ağrı kesici alınız,
• Sıcak su torbası koyunuz,
• Sıcak duş alınız,
• Dinleniniz,
• Alt karın bölgesine yukarıdan aşağıya doğru masaj yapınız.

Adet Şişkinliği

Adet şişkinliği su ve tuz tutulumuna bağlı olur. Bunun nedeni progesteron hormonudur. Progesteron çekilmesi olduğunda ödeminiz geçer.

Adet Şişkinliğine İyi Gelen Çaylar

• Elmalı ada çayı,
• Naneli ıhlamurlu çay,
• Zencefil çayı yeşil yaş,
• Karahindiba çayı,
• Yeşil çay.